Amsterdamse coffeeshops en hun bezoekers ~ Inrichting

4. Inrichting
In het interview met de exploitanten/bedrijfsvoerders werd ook gevraagd om in de coffeeshop observaties en tellingen te doen en dat mocht in 59 coffeeshops. Dat gebeurde per coffeeshop in twee blokken van twee uur (tussen 15:00 – 18:00 uur en 18:00 – 21:00 uur), verspreid over twee verschillende dagen (donderdag, vrijdag en/of zaterdag). Het overgrote deel van deze coffeeshops was zonder aanbellen toegankelijk, maar bij 11 van de 59 moest aangebeld worden. Geen van de coffeeshops had een portier. Een op de vijf coffeeshops was van binnen smal en/of klein, iets meer waren groot (circa 50 – 60 m2) of zelfs heel groot (bijvoorbeeld met twee verdiepingen) en de helft tussenin (niet klein, maar ook niet groot).

Personeel
Bij de observaties is geteld hoeveel personeel op dat moment op de werkvloer aanwezig was. Bij driekwart van de coffeeshops stond één persoon bij de balie. Deze persoon verkoopt de cannabis en serveert eventueel koffie, cola en chips. Bijna een kwart van de shops had twee tot drie werknemers op de vloer en in maar één coffeeshops noteerden de veldwerkers meer dan vijf medewerkers.

Tabel 4.1 Aantal personeelsleden aanwezig

Zitplaatsen
Het bepalen van het aantal zitplaatsen was gemakkelijk als simpelweg de stoelen geteld konden worden, maar lastiger was het bij bijvoorbeeld (lange) banken in de coffeeshop stonden. In deze gevallen is ingeschat hoeveel personen op zo’n bank plaats zouden kunnen nemen. De zitplaatsen in de eventuele rookruimte zijn apart geteld. De eventuele rookruimte niet meegerekend hebben 10 van de 59 coffeeshops geen enkele zitplaats. Bij de andere coffeeshops varieert het aantal zitplaatsen van 1 tot en met 65, met een gemiddelde van 14.9 (gemiddeld 12.3 voor alle 59 coffeeshops). Van de 59 geobserveerde coffeeshops hebben 48 een rookruimte (81%). Vier hiervan hebben geen zitplaats in de rookruimte, bij de overige 44 varieert het aantal zitplaatsen van 4 tot en met 40. met een gemiddelde van 19.0 (17.8 voor alle coffeeshops met rookruimte, (14.2 voor alle 59 coffeeshops). Tellen we de zitplaatsen per coffeeshop bij elkaar op, dan komen we op een gemiddelde van 26.5.

Tabel 4.2 Locatie en toegankelijkheid van afhaalbalie

Afhaalbalie
In de meeste bezochte coffeeshops kunnen klanten bij dezelfde balie (toonbank, bar) hun cannabis én hun consumptie kopen en is er geen aparte haalbalie. De andere coffeeshops beschikken meestal binnen de shop over een aparte, maar vrij toegankelijke haalbalie, of hebben binnen de shop een haalbalie met een beveiligde deur, waar klanten moeten aanbellen voordat de deur wordt open gedaan. Slechts één coffeeshop heeft een afhaalbalie met een aparte ingang naast de coffeeshop.

Overige faciliteiten
Bijna alle bezochte coffeeshops draaien binnen muziek (92%). Het vaakst is dit zachte achtergrondmuziek of staat de muziek niet luid en niet zacht, maar daar tussenin. In zeven shops (12%) werd de muziek als ‘luid’ beoordeeld en konden de bezoekers elkaar amper verstaan. Een forse meerderheid van de onderzochte coffeeshops heeft een televisie of scherm (81%). In driekwart kunnen spelletjes gedaan worden (76%) en een op de vijf heeft een pooltafel (20%). Verder zijn er ook vaak computers met internet.

Samenvatting en conclusie
In 59 coffeeshops op de (gemiddeld) drukste dagen en tijdstippen (namiddag en vooravond van donderdag tot en met zaterdag) zijn observaties gedaan. Qua hoeveelheid personeel en aantal zitplaatsen lijken de coffeeshops over het geheel genomen sterk op kleine cafés, met weinig personeel en gemiddeld 27 zitplaatsen. Vier op de vijf coffeeshops hebben een rookruimte. De meeste bezochte coffeeshops hebben geen aparte balie om cannabis te kopen, andere hebben wel een aparte (al dan niet beveiligde) haalbalie. Slechts bij uitzondering is er een afhaalbalie met een aparte ingang naast de coffeeshop, maar hierbij moet aangetekend worden dat coffeeshops met uitsluitend afhaalfunctie enigszins ondervertegenwoordigd zijn in dit deel van ons onderzoek.

LITERATUUR
Benschop, A., Buijs, L., Engelfriet, L., Floor, G., Mourik, D. van, Nijs, S. de, Visser, B. & Korf, D.J. (2009). Coffeeshops in het hart van de stad. Bewoners en toeristen over postcodegebied 1012 in Amsterdam. Amsterdam: Rozenberg Publishers.
Bieleman , B. & R. Nijkamp (2010). Coffeeshops in Nederland 2009. Groningen: Intraval/Rijksuniversiteit Groningen.
Broekhuizen, J., Boers, J., Ruiter, S. & Slot, J. (2011). Angst voor coffeeshop in de buurt gegrond? Onderzoek naar de ervaren overlast van coffeeshops én vergelijkbare voorzieningen in 8 Amsterdamse buurten. Amsterdam: Dienst Onderzoek en Statistiek, gemeente Amsterdam.
Korf, D.J. & Liebregts, N. (2010). Coffeeshops, bezoekersstromen, motieven voor bezoek en spreiding in Amsterdam. Amsterdam: Rozenberg Publishers.
Laar, van, M. & Van Ooijen‐Houben, M. (red.) (2009). Evaluatie van het Nederlandse drugsbeleid. Utrecht: Trimbos‐instituut en Den Haag: WODC.
Nabben, T. , Benschop, A. & Korf, D. J. (2010). Antenne 2009; Trends in alcohol, tabak en drugs bij jonge Amsterdammers. Amsterdam: Rozenberg Publishers.