Minder ernstig – Vaker gestraft – Een onderzoek naar de aard en kwalificatie van jeugdcriminaliteit

Dit onderzoek is uitgevoerd door het Bonger Instituut voor Criminologie i.s.m. de leerstoel-groep Strafrechtwetenschappen, Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit van Amsterdam, in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Rozenberg Publishers 2012. ISBN 978 90 361 0299 5

m.m.v. Jennifer Doekhie, Marijn Everartz en Niels Büller

Begeleidingscommissie
Dr. Jan Nijboer (voorzitter) – Rijksuniversiteit Groningen, Faculteit der Rechtsgeleerdheid
Drs. Essy van Dijk – Ministerie van Veiligheid en Justitie, WODC
Mr. Janine Berton – Arrondissementsparket Den Haag
Drs. Gert-Jan Terlouw − Ministerie van Veiligheid en Justitie, Directie Justitieel Jeugdbeleid
Drs. Peter Versteegh – Politie Haaglanden
Universiteit van Amsterdam
Bonger Instituut voor Criminologie www.bonger.nl
Ministerie van Veiligheid en Justitie Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) www.wodc.nl

Inhoudsopgave

1. Inleiding
– Nederlandse trends in officiële cijfers over jeugdcriminaliteit
– Verklaringen voor trends in officiële criminaliteitscijfers
– De rol van media
– Inflatie van geweld
– Ontwikkelingen in het (jeugd)strafrecht
– Doelstelling, probleemstelling en onderzoeksvragen en hypothesen
– Begrippen
– Opzet in grote lijnen

2. Methode
– Steekproef
– Checklist
– Verloop dossieronderzoek
– Dossiers, incidenten, feiten, checklists en synopsissen
– Vignetten
– Aanvullende steekproef
– Statistische analyse
– Focusgroep

3. Verdachten
– Leeftijd
– Geslacht
– Etnische achtergrond en nationaliteit
– Woonsituatie
– School en werk

– Problematiek
– Recidive en OTS
– Samenvatting en conclusie

4. Concrete handelingen
– Werkwijze
– Checklists, synopsissen en vignetten
– Bedreiging
– Mishandeling
– Openbaar gezag
– Openbare orde
– Vernieling
– Handelingen naar ernst
– Samenvatting en conclusie

5. Kwalificatie
– Vignetten Bedreiging en kwalificatie door OM
– Vignetten Mishandeling en kwalificatie OM
– Vignetten Verzet en kwalificatie door OM
– Vignetten Vernieling en kwalificatie door OM
– Vergelijkbare synopsissen
– Samenvatting en conclusies

6. Afdoening, vonnis en sanctie
– Afdoening door Openbaar Ministerie
– Vonnis door rechter
– Type en zwaarte sanctie door rechter
– Combinatie van afdoening, vonnis en sanctie
– Samenvatting en conclusie

7. Continuïteit en verandering
– Meer aangiftes en processen-verbaal
– Kwalificatie
– Concrete handelingen, registratie en kwalificatie
– Wel of niet dagvaarden
– Geldboete of taakstraf
– Theorieën over trends in jeugdcriminaliteit

8. Samenvatting en conclusie
– Belangrijkste bevindingen op hoofdlijnen
– Meer kattenkwaad
– Geen zwaardere kwalificatie
– Evenveel sepots, vaker taakstraf
– Vergelijkbare handelingen niet zwaarder gestraft
– Bedreiging vaker bestraft
– Oudere jeugd blijft eerder gedagvaard en vaker bestraft
– Grotere kans op straf bij zwaarder letsel en grotere schade
– Continuïteit en verandering in kwalificatie

Bijlagen
Literatuur