Secret Slums: Ramshackle Rooftop Villages Of Hong Kong

weburbanist.com. December 28, 2013

These hidden shanty towns, often invisible from the streets below, sprawl like surrealist suburbs across the roofs of one of the most densely-populated and expensive cities in the world.

See more: http://weburbanist.com/rooftop-villages-of-hong-kong/

Amsterdamse coffeeshops en hun bezoekers – Inhoudsopgave

• door: Dirk J. Korf, Jennifer Doekhie & Marije Wouters

Het Nederlandse cannabisbeleid is de laatste jaren volop in beweging. Naast een intensivering van de aanpak van de ‘achterdeur’ (hennepkwekerijen, growshops) is er veel gaande rondom de ‘voordeur’: de coffeeshops. De landelijke ontwikkelingen hebben consequenties voor lokaal beleid, niet in het minst voor Amsterdam, waar ongeveer een derde van alle coffeeshops in Nederland is gevestigd.[i] Volgens de meest recente cijfers heeft Amsterdam 222 coffeeshops (2011). Een groot deel hiervan is gevestigd in het centrum, waarvan 76 in het 1012 gebied. De rest is onevenwichtig verspreid over de rest van de stad. Zuidoost heeft geen enkele coffeeshop, net als Westpoort (een stadsdeel met veel bedrijven en weinig bewoners). In andere stadsdelen zijn ze soms geconcentreerd in een relatief klein gebied, of liggen ze juist uit elkaar. Dit rapport gaat over Amsterdam en richt zich uitsluitend op de coffeeshops (en dus niet de achterdeur).  Rozenberg Publishers 2011 – ISBN 978 90 3610 236 0

Inhoudsopgave

1. Inleiding
2. Omgeving en buitenkant van coffeeshops
3. Bedrijfsvoering en locatiekeuze
4. Inrichting
5. Openingstijden en aantal bezoekers
6. Overlast
7. Bezoekersprofiel en voorkeuren
8. Motieven voor coffeeshopbezoek
9. Bezoekersstromen
10. De wietpas
11. Samenvatting & Conclusies

Amsterdamse coffeeshops en hun bezoekers ~ Inleiding

• door: Dirk J. Korf, Jennifer Doekhie & Marije Wouters

1. Inleiding
Het Nederlandse cannabisbeleid is de laatste jaren volop in beweging. Naast een intensivering van de aanpak van de ‘achterdeur’ (hennepkwekerijen, growshops) is er veel gaande rondom de ‘voordeur’: de coffeeshops. De landelijke ontwikkelingen hebben consequenties voor lokaal beleid, niet in het minst voor Amsterdam, waar ongeveer een derde van alle coffeeshops in Nederland is gevestigd.[i] Volgens de meest recente cijfers heeft Amsterdam 222 coffeeshops. Een groot deel hiervan is gevestigd in het centrum, waarvan 76 in het 1012 gebied. De rest is onevenwichtig verspreid over de rest van de stad. Zuidoost heeft geen enkele coffeeshop, net als Westpoort (een stadsdeel met veel bedrijven en weinig bewoners). In andere stadsdelen zijn ze soms geconcentreerd in een relatief klein gebied, of liggen ze juist uit elkaar. Dit rapport gaat over Amsterdam en richt zich uitsluitend op de coffeeshops (en dus niet de achterdeur).

Landelijk kader
In september 2009 stuurde het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de ‘Hoofdlijnenbrief drugsbeleid’ naar de Tweede Kamer.[ii] Daarin staat dat het coffeeshopbeleid zich de komende jaren richt op drie doelen:
* bevorderen van kleinschaligheid van coffeeshops
* beheersing van het aantal coffeeshops
* bestrijding van de georganiseerde criminaliteit (met een goed evenwicht tussen bestuurs‐ en strafrecht).

Pilot Amsterdam
Aansluitend hierop heeft de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) in april 2010 alle gemeenten met coffeeshops uitgenodigd om een voorstel in te dienen met als doel het verminderen van overlast en het bevorderen van kleinschaligheid en beheersbaarheid van coffeeshops. De gemeente Amsterdam is op deze uitnodiging ingegaan en heeft subsidie ontvangen voor het uitvoeren van een pilot. Binnen Amsterdam is de Bestuursdienst/OOV verantwoordelijk voor de uitvoering van de pilot.
Met de pilot wil de Gemeente Amsterdam het volgende bereiken:

Algemeen ten aanzien van de coffeeshops:
Kleinschaligheid
Transparantie, beheersbaarheid
Spreiding
Minder overlast Read more

Amsterdamse coffeeshops en hun bezoekers ~ Omgeving en buitenkant van coffeeshops

• door: Dirk J. Korf, Jennifer Doekhie & Marije Wouters

2. Omgeving en buitenkant van coffeeshops
Veruit de dichtste concentratie coffeeshops treffen we aan op en rond de Wallen, in het zogeheten ‘1012‐gebied’. Daar is één op de drie coffeeshops gevestigd. Een deel hiervan (26) zal moeten verdwijnen en die coffeeshops laten we buiten beschouwing. Dit hoofdstuk gaat over de overige Amsterdamse coffeeshops. In principe zouden dat er 196 moeten zijn, maar één hiervan blijkt ten tijde van ons onderzoek (tijdelijk) buiten bedrijf. Resteren dus 195 coffeeshops. Al deze coffeeshops hebben we ter plekke aan de hand van een observatielijst systematisch in kaart gebracht. Soms had de coffeeshop een andere naam dan in het overzicht van de gemeente. Twee coffeeshops zaten in een dusdanig ingrijpende verbouwing dat zij tijdelijk gesloten waren voor klanten. Toch hebben we zoveel mogelijk kenmerken van (de omgeving van) deze twee coffeeshops meegenomen in de observaties. ‘

In dit hoofdstuk geven we eerst een overzicht van enkele kenmerken van de directe omgeving, in het algemeen en waar zinvol bespreken we opvallende verschillen tussen stadsdelen. Vervolgens doen we hetzelfde voor enkele uiterlijke kenmerken van de coffeeshop, dat wil zeggen hoe de coffeeshop er van buitenaf uit ziet. Afsluitend worden de afzonderlijke aspecten samengebracht in een typologie en gaan we na hoe de verschillende typen coffeeshops verdeeld zijn over de stad.

Alleen in het laatste deel is gebruikgemaakt van statistische toetsen. Wanneer in de eerste delen van dit hoofdstuk gesproken wordt van verschillen tussen stadsdelen, zijn deze zo overduidelijk dat statistische toetsing overbodig was.

Omgeving
Van de geobserveerde 195 coffeeshops zijn er 111 gevestigd in stadsdeel Centrum, 4 in Noord, 13 in Oost, 28 in Zuid en 39 in West, waarvan twee in Nieuw‐West. (Vanwege het kleine aantal nemen we de twee coffeeshops in Nieuw‐West mee bij stadsdeel West). Onder omgeving wordt verstaan: dat wat lopend of fietsend, op weg naar of langs een coffeeshop binnen een straal van 200 meter valt waar te nemen.[v] Read more

Amsterdamse coffeeshops en hun bezoekers ~ Bedrijfsvoering en locatiekeuze

• door: Dirk J. Korf, Jennifer Doekhie & Marije Wouters

3. Bedrijfsvoering en locatiekeuze
Als volgende stap in de inventarisatie zoomen we nu in op de binnenkant van coffeeshops. Om dit te kunnen doen, benaderden we eerst de exploitanten/bedrijfsvoerders voor een gesprek. Indien zij hiertoe bereid waren, werden zij geïnterviewd over het reilen en zeilen van hun shop. Dat lukte bij 66 coffeeshops.
Alle 74 coffeeshops buiten stadsdeel Centrum zijn persoonlijk bezocht, met een maximum van vier keer. Bij het overgrote deel troffen we de eerste keer al de juiste persoon aan, of was de aanwezige medewerker zo vriendelijk om even te bellen met de eigenaar. Een klein deel vroeg om op een andere dag en/of een ander tijdstip langs te komen, zodat de eigenaar of bedrijfsleider aanwezig was. Sommigen moesten het eerst telefonisch vragen en bespreken. Ons tweede (of soms derde) bezoek was in die gevallen vaak succesvol. Uiteindelijk zijn 45 exploitanten/bedrijfsvoerders buiten Centrum geïnterviewd, bij 26 kregen we geen medewerking en bij nog eens drie coffeeshops hadden we na vier bezoeken nog steeds geen uitsluitsel. Een selectie van coffeeshops in Centrum leverde 21 interviews op, waardoor het totaal op 66 komt. Het interview bestond deels uit open en deels uit gesloten vragen.
In dit hoofdstuk bespreken we enkele aspecten van de bedrijfsvoering, de waardering van de exploitanten/bedrijfsvoerders van de locatie van hun coffeeshop en hun oordeel over andere locaties. Ook vroegen we wat zij zouden doen als hun coffeeshop zou moeten sluiten omdat die te dicht in de buurt van een school ligt.
Daarnaast kwamen in de interviews met exploitanten/bedrijfsvoerders thema’s aan bod die we in volgende hoofdstukken zullen bespreken, namelijk: openingstijden en aantallen bezoekers (hoofdstuk 5), overlast (hoofdstuk 6) en de ‘wietpas’ (hoofdstuk 10).

Bedrijfsvoering en personeel
Driekwart van de geïnterviewden (74%) zegt dat hun coffeeshop een eenmanszaak is, bij de rest is het een B.V. (14%) of V.O.F. (12%). (Deze verdeling wijkt af van de bedrijfsvoerings-cijfers voor de hele stad. Volgens deze cijfers van de gemeente Amsterdam is iets meer dan de helft van alle Amsterdamse coffeeshops een eenmanszaak.[ix] In onze inventarisatie zijn eenmanszaken dus oververtegenwoordigd. De meest plausibele verklaring hiervoor is dat we relatief veel exploitanten van coffeeshops buiten Centrum hebben geïnterviewd. Deze shops zijn vaker eenmanszaken.) Personeel is vaak in vaste dienst (78%) of de coffeeshop heeft een mix van losse krachten en personeel in vaste dienst (15%). Slechts 5 van de 66 coffeeshops werken uitsluitend met losse krachten. Aparte cannabisverkopers zijn ongebruikelijk. In ruim negen van de tien coffeeshops is degene die de cannabis weegt en verkoopt, ook degene die de koffie schenkt. Read more

Amsterdamse coffeeshops en hun bezoekers ~ Inrichting

• door: Dirk J. Korf, Jennifer Doekhie & Marije Wouters

4. Inrichting
In het interview met de exploitanten/bedrijfsvoerders werd ook gevraagd om in de coffeeshop observaties en tellingen te doen en dat mocht in 59 coffeeshops. Dat gebeurde per coffeeshop in twee blokken van twee uur (tussen 15:00 – 18:00 uur en 18:00 – 21:00 uur), verspreid over twee verschillende dagen (donderdag, vrijdag en/of zaterdag). Het overgrote deel van deze coffeeshops was zonder aanbellen toegankelijk, maar bij 11 van de 59 moest aangebeld worden. Geen van de coffeeshops had een portier. Een op de vijf coffeeshops was van binnen smal en/of klein, iets meer waren groot (circa 50 – 60 m2) of zelfs heel groot (bijvoorbeeld met twee verdiepingen) en de helft tussenin (niet klein, maar ook niet groot).

Personeel
Bij de observaties is geteld hoeveel personeel op dat moment op de werkvloer aanwezig was. Bij driekwart van de coffeeshops stond één persoon bij de balie. Deze persoon verkoopt de cannabis en serveert eventueel koffie, cola en chips. Bijna een kwart van de shops had twee tot drie werknemers op de vloer en in maar één coffeeshops noteerden de veldwerkers meer dan vijf medewerkers.

Tabel 4.1 Aantal personeelsleden aanwezig

Zitplaatsen
Het bepalen van het aantal zitplaatsen was gemakkelijk als simpelweg de stoelen geteld konden worden, maar lastiger was het bij bijvoorbeeld (lange) banken in de coffeeshop stonden. In deze gevallen is ingeschat hoeveel personen op zo’n bank plaats zouden kunnen nemen. De zitplaatsen in de eventuele rookruimte zijn apart geteld. De eventuele rookruimte niet meegerekend hebben 10 van de 59 coffeeshops geen enkele zitplaats. Bij de andere coffeeshops varieert het aantal zitplaatsen van 1 tot en met 65, met een gemiddelde van 14.9 (gemiddeld 12.3 voor alle 59 coffeeshops). Van de 59 geobserveerde coffeeshops hebben 48 een rookruimte (81%). Vier hiervan hebben geen zitplaats in de rookruimte, bij de overige 44 varieert het aantal zitplaatsen van 4 tot en met 40. met een gemiddelde van 19.0 (17.8 voor alle coffeeshops met rookruimte, (14.2 voor alle 59 coffeeshops). Tellen we de zitplaatsen per coffeeshop bij elkaar op, dan komen we op een gemiddelde van 26.5.

Tabel 4.2 Locatie en toegankelijkheid van afhaalbalie

Afhaalbalie
In de meeste bezochte coffeeshops kunnen klanten bij dezelfde balie (toonbank, bar) hun cannabis én hun consumptie kopen en is er geen aparte haalbalie. De andere coffeeshops beschikken meestal binnen de shop over een aparte, maar vrij toegankelijke haalbalie, of hebben binnen de shop een haalbalie met een beveiligde deur, waar klanten moeten aanbellen voordat de deur wordt open gedaan. Slechts één coffeeshop heeft een afhaalbalie met een aparte ingang naast de coffeeshop. Read more