Omdat het kan

De twee vrouwen staan al een tijdje op de tramhalte. Halverwege de veertig, schat ik ze. Keurige dames.
Als ik mijn shag pak, lopen ze op me af.
‘Tabacco?’, vraagt de een.
Ik knik.
De dames lachen.
Eentje haalt een klein zakje wiet uit haar jaszak.
Ze vraagt in een combinatie van Italiaans en Engels of ik wat wiet in het shagje wil.
‘Nee’, zeg ik.
Maar ik heb haar niet goed begrepen.
Of ik eentje voor hen wil draaien.
Hulpvaardig als ik ben, sta ik een paar tellen later op de halte een jointje te draaien.

Een paar minuten later staan ze giechelend te roken. Ook maken ze foto’s van elkaar.
‘Ik ben advocaat’, zegt de een.
‘En ik werk bij de politie’, lacht de ander.
‘Dit mag niet in Italiė’, legt de politiemevrouw uit.
Dan pakt ze het zakje wiet weer en geeft het mij.
‘Verder hoeven we het niet’, zegt ze, ‘maar we wilden een keertje wiet kopen.’
‘En ik rook niet eens’, lacht de advocate.

image_pdfimage_print
Bookmark and Share

De kruistocht van Henk Eikeboom

Henk Eikeboom op de veranda van zijn tweede huis

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Henk Eikeboom (1898-1945) was geen theoreticus van het anarchisme, geen voorman in de   anarchistische beweging, maar wel een man van agitatie, organisatie en actie. Hij noemde zichzelf sociaalanarchist, hij was antimilitarist en een bewonderaar van Domela Nieuwenhuis. Hij was dichter, redacteur van anarchistische tijdschriften, uitgever, vertaler, handelaar in tweedehands boeken en erotische lectuur. Tijdens de Tweede Wereldoorlog zette hij zijn publicatiedrift voort maar hij werd door de Duitse bezetter gearresteerd.

Henk Eikeboom werd geboren in 1898. Zijn vader was koster van de Muiderkerk aan de Linnaeusstraat in Amsterdam en boekbinder. Op de lagere school schreef Eikeboom zijn eerste gedichten en vertoonde hij al zijn opstandige karakter. Hij wilde graag onderwijzer worden, maar bleek later voor het vak volstrekt ongeschikt. Tijdens zijn opleiding tot onderwijzer kwam hij in contact met de Kwekelingen Geheel Onthouders Bond (KGOB) en de Jongelieden Geheel Onthouders Bond (JGOB). Mogelijk maakte hij via die organisaties kennis met het marxisme en de ideeën van Russische revolutionairen. Onder invloed van zijn latere vrouw Willy Broekman, ontwikkelde hij zich al gauw in de richting van het anarchisme.

Dienstweigeraar
Hoewel Eikeboom aanvankelijk tegen dienstweigering was, hebben waarschijnlijk de verschrikkingen van de Eerste Wereldoorlog hem tot andere inzichten gebracht en in 1917 weigerde hij dan ook op te komen voor de Landstorm. Bovendien had hij inmiddels kennis gemaakt met het tijdschrift De Wapens Neder van de Internationale Anti-Militarische Vereeniging (IAMV). Tussen 26 oktober 1917 en 7 januari 1919 werd hij als dienstweigeraar gedetineerd, onder meer in Fort Spijkerboor in Westbeemster. Gedurende zijn detentie hield hij een dagboek bij. Op zijn eerste dag in de cel schreef hij: ‘Zo zit ik dan eindelijk opgesloten in een cel (…). Vanmorgen heb ik geweigerd de militaire uniform (…) aan te trekken. Voorwaar een groote misdaad! Ik trek de uniform niet aan omdat ik vrede wil.’

Rapaillepartij
Gegrepen door het anarchisme en antimilitarisme, nam hij na zijn gevangenschap de propaganda voor het anarchisme serieus op. Hij ging schrijven – proza, poëzie en journalistiek werk – voor het anarchistische tijdschrift De Vrije Socialist en de bladen De Wapens Neder en Morgenrood. Van Morgenrood werd hij ook redacteur. Daarnaast hield hij spreekbeurten en deed hij bestuurswerk in anarchistische organisaties en antimilitaristische kringen. In 1919 werd hij administrateur bij Libertas, de uitgeverij van De Vrije Socialist van anarchistisch uitgever Gerhard Rijnders.
Een dienstweigeringswet bestond destijds niet in Nederland. Toen in 1921 dienstweigeraar Herman Groenendaal in hongerstaking ging om een wet te bespoedigen, werd de actie breed ondersteund. Henk Eikeboom zette zich fanatiek in door geld in te zamelen voor de actie. In dezelfde periode werd hij penningmeester van het landelijk comité van de IAMV.

Een van de meest spraakmakende acties waaraan Eikeboom deelnam was de oprichting van de Rapaillepartij. Samen met de dadaïst Anthon Bakels en kunstenaar Erich Wichman richtte Eikeboom een politieke partij op, juist om aan te tonen dat het algemeen kiesrecht nergens toe leidt en om de opkomstplicht aan de kaak te stellen. Ook wilden ze de vraag aan de orde stellen of de massa in Nederland wel een juiste politieke keuze kon maken. Lijsttrekker werd de Amsterdamse zwerver Hadjememaar, die tot ieders verrassing in de Amsterdamse gemeenteraad werd gekozen. Na één raadsvergadering hief de partij zich op.

Poëziebundel van Henk Eikeboom

 

 

 

 

 

 

 

Brochures van Henk Eikeboom

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Read more

image_pdfimage_print
Bookmark and Share

Multatuli online

Lithografie naar portret van Multatuli door César Mitkiewicz

Multatuli – pseudoniem van Eduard Douwes Dekker (1820-1887) – wordt beschouwd als de belangrijkste schrijver uit het Nederlands taalgebied. Zijn invloed op de Nederlandse literatuur, de koloniale politiek, het feminisme en de arbeidersbeweging is baanbrekend geweest. Het Multatuli Genootschap/Stichting Multatuli Huis wil de belangstelling voor deze schrijver en denker levend houden door op multatuli.online zijn volledige werk en correspondentie en alle documenten (zoals teksten, afbeeldingen, archivalia) die op hem betrekking hebben digitaal en in samenhang te publiceren. De website is bestemd voor belangstellenden en onderzoekers maar ook voor wie hier kennismaakt met Multatuli.

De realisering van dit project zal stapsgewijs plaatsvinden. Op dit moment zijn alle zelfstandige publicaties van Multatuli aanwezig, alle bewaard gebleven correspondentie (ca. 5000 brieven), een biografie (door Dik van der Meulen) en het complete voor deze website gedigitaliseerde Multatuli Archief (eigendom van het Multatuli Genootschap en bewaard door Allard Pierson, De Collecties van de Universiteit van Amsterdam).

Daarnaast bevat de website een Multatuli Encyclopedie, een Multatuli Atlas, een Multatuli Lexicon en toegang tot een ruime hoeveelheid secundaire literatuur. Waar mogelijk wordt gewezen naar eerder gedigitaliseerde werken en documentatie, zoals te vinden bij de Koninklijke Bibliotheek (de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren en Delpher) en het Huygens Instituut.

Het colofon vermeldt alle personen en instellingen die tot nu toe een bijdrage hebben geleverd. Om een zo compleet mogelijk beeld van Multatuli’s werk en levensloop tot stand te brengen kunnen we de hulp van kenners en geïnteresseerden gebruiken. Wie over documenten – brieven, beeldmateriaal of secundaire literatuur – beschikt die hier niet mogen ontbreken of wie anderszins een bijdrage wil leveren aan multatuli.online (financieel of in natura), wordt van harte uitgenodigd om zich te melden bij de redactie van de website. Ook onjuistheden of suggesties voor verbetering kunnen aan de redactie worden doorgegeven.

Deze website is een initiatief van het Multatuli Genootschap en de Stichting Multatuli Huis. Door (fiscaal vriendelijk) donateur te worden ondersteunt u het werk van het genootschap en de stichting en verzekert u de instandhouding van deze website.

Bovenaan iedere pagina van deze website worden delen van de Multatuli Collectie getoond – brieven, documenten, manuscripten, foto’s, afbeeldingen en meer – om een indruk te geven van de rijkdom en de verscheidenheid van die collectie.

Bezoek de site: https://multatuli.online/home

image_pdfimage_print
Bookmark and Share

Does the UK Need the EU? An Interview With Malcolm Sawyer

Malcolm Sawyer, Emeritus Professor of Economics at Leeds University

What was Brexit all about? What will its most likely consequences for UK, EU, and the world economy at large? Renowned British economist Malcolm Sawyer, Emeritus Professor of Economics at Leeds University, UK, discusses these and other related issues in an exclusive interview below with C. J. Polychroniou. 

C. J. Polychroniou:Brexit has happened. The UK has gotten a divorce from the European Union (EU), after being a member for 47 years. Is this a cultural and political revolution?

Malcolm Sawyer: As of 11pm. (UK time) on 31st January 2020, the UK is no longer a member of the EU, and as such does not participate in the political deliberations of the EU (e.g. no longer any UK members of the European Parliament, UK government ministers do not attend meetings of council of ministers). However, during what is termed a transition period, intended to be completed by 31st December this year, very little has changed in the economic and social relationships between the UK and the EU. Trade continues to take place on the same terms as before, the free movement of labour between countries continues, etc. etc.. The economic effects of UK’s leaving of the EU are yet to be felt, e.g. those from changes in the trading arrangements. To date, there have been effects of the prospects of Brexit: the sterling exchange rate declined sharply shortly after the referendum from which it has not yet fully recovered, and investment has been subdued through uncertainty of the future relationships.

The referendum result was 52/48 in favour of leave over remain, and opinion polls since the referendum have tended to find some, albeit small, movement in opinion towards remain. The general election result of December 2019 resulted in a large Parliamentary majority for the Conservative government with Boris Johnson as Prime Minister, but based on a 43 per cent share of the national vote. The main political parties against Brexit without a further referendum, and against what is often termed a ‘hard Brexit’ (which is now the probable outcome) secured 52 per cent of the national vote.

At the present time, very little has changed in the day-to-day relationships between the UK and the EU. Trade relationships, movement of peoples etc will be decided upon over the next few months. It remains to be seen how co-operative will be the future relationships between the UK and the EU – much of the Brexit campaign has been based on hostility and suspicion of the EU, which undermine future co-operation. Brexit and the campaigns surrounding it have shown up deep divisions within British society.

C. J. Polychroniou: What are the implications of Brexit for the future of Great Britain, the EU, and the world economy at large?

Malcolm Sawyer: Future of UK. The result of the referendum (2016 on remain or leave the EU) revealed significant differences between age groups (old more likely to vote leave than the young), and geographical (cities more likely to vote remain than towns and rural areas). There were also differences between the constituent nations of the UK – England and Wales both voted to leave, and Scotland and Northern Ireland to remain.

There are forces which could propel a break-up of the United Kingdom with Scotland becoming an independent nation and Northern Ireland re-unified with Ireland. The pressures for independence in Scotland are enhanced by the UK leaving the EU, with a Scottish National Party (SNP) in power in Scotland (albeit as a minority government) continuing to push for a second referendum on Scottish independence. A majority of members of the Scottish Parliament favour independence (SNP plus Scottish Green Party) and recent opinion polls put support for independence slightly in the lead.

Read more

image_pdfimage_print
Bookmark and Share

Deutsch-niederländische Geschichtswerkstatt zu Flüchtlingen in Amsterdam in der NS-Zeit

EXIL IN AMSTERDAM ZUID: DEUTSCHLAND AUF DER FLUCHT
Ein europäisches Gedenkprojekt

Deutschsprachige Flüchtlinge waren in der Nazizeit in Amsterdam im Exil: Frauen, Männer und Kinder aus dem heutigen Hessen, Baden-Württemberg, Rheinland-Pfalz, Nordrhein-Westfalen, Berlin, Bremen, Hamburg, dem Saarland, dem Elsass, aus Bayern, Schleswig-Holstein, Niedersachsen, Mecklenburg-Vorpommern, Sachsen, Thüringen, Polen, Tschechien und aus Österreich hatten in den Niederlanden Zuflucht gefunden. Bis zum Einmarsch der Wehrmacht 1940 waren sie dort sicher. Ihren Spuren nachzugehen und Rechercheergebnisse zu bündeln, um vor dem Hintergrund heutiger Flüchtlingsdebatten an die deutschen Flüchtlinge der NS-Zeit zu erinnern, ist ein Ziel dieses grenzüberschreitenden Projektes.

Der Bremer Geschichtsverein Lastoria lädt zum Mitmachen ein.

Unser Bremer Geschichtsverein Lastoria e.V. plant für Sonntag, 22. März 2020, 10 bis 18 Uhr, eine besondere Veranstaltung, die wir gerne rechtzeitig bekanntmachen möchten.

In der Villa Ichon, Goetheplatz 4, gibt es in unserem internationalen, interaktiven Gedenkprojekt “Deutschland auf der Flucht. Exil in Amsterdam Zuid 1933-1945” unter anderem Fachvorträge, Lesungen, Musik und einen Niederländisch-Kurzkurs.
Um freien Eintritt ermöglichen zu können, hoffen wir auf Spenden und Sponsoren.
Verschiedene Kooperationsformen sind denkbar. Für Vorschläge sind wir offen.

Wer etwas zum Programm beitragen möchte, sollte sich bitte umgehend melden, dann versuchen wir das Programm gerne zu ergänzen.
Ansonsten soll es an dem Tag aber auch reichlich Zeit für Gespräche geben.

Sobald Details geklärt sind, werden wir einen digitalen Flyer erstellen und in Deutschland und den Niederlanden versenden.
Dann sind auch Anmeldungen möglich.

Involviert sind bisher “Erinnern für die Zukunft” (Barbara Johr), “Aus den Akten auf die Bühne” (das Kooperationsprojekt des Geschichtsstudiengangs der Universität Bremen und der Bremer Shakespeare Company), Stolpersteingruppen in unterschiedlichen Bundesländern, eine Doktorandin der Universität Münster und An Huitzing von der Wolff Stichting in Amsterdam.

Monika Felsing
Historikerin und Journalistin
ehrenamtlich tätig im
Bremer Geschichtsverein Lastoria e.V.

mail@lastoria-bremen.de

Website: http://www.lastoria-bremen.de/akt038.htm

image_pdfimage_print
Bookmark and Share

Max Brod On Franz Kafka (English Subtitles)

This is an interview with Max Brod, Kafka’s longtime friend and literary executor.

After Kafka’s death, Brod refused to comply with Kafka’s instructions to burn most of his work, instead seeing many of Kafka’s texts to first publication.

image_pdfimage_print
Bookmark and Share
image_pdfimage_print

  • About

    Rozenberg Quarterly aims to be a platform for academics, scientists, journalists, authors and artists, in order to offer background information and scholarly reflections that contribute to mutual understanding and dialogue in a seemingly divided world. By offering this platform, the Quarterly wants to be part of the public debate because we believe mutual understanding and the acceptance of diversity are vital conditions for universal progress. Read more...
  • Support

    Rozenberg Quarterly does not receive subsidies or grants of any kind, which is why your financial support in maintaining, expanding and keeping the site running is always welcome. You may donate any amount you wish and all donations go toward maintaining and expanding this website.

    10 euro donation:

    20 euro donation:

    Or donate any amount you like:

    Or:
    ABN AMRO Bank
    Rozenberg Publishers
    IBAN NL65 ABNA 0566 4783 23
    BIC ABNANL2A
    reference: Rozenberg Quarterly

    If you have any questions or would like more information, please see our About page or contact us: info@rozenbergquarterly.com
  • Like us on Facebook

  • Archives